Τα ρούχα ήταν τόσο λίγα, μπορεί και λιγότερα από αυτά που φορούσε κάποιος πάνω του εκείνη τη στιγμή… Παπούτσια, οι μεγάλοι ένα ζευγάρι, οι μικροί ξυπόλητοι. Κάποτε δεν υπήρχαν ντουλάπες. Δεν χρειαζόταν! Υπήρχε ένα μπαούλο. Γερό, σκαλισμένο μπροστά και πάνω, αλλά αυτό μόνο. Εκεί μέσα έβαζες τα πάντα… Κι όταν ήρθαν οι ντουλάπες —κάπως αργά στο χωριό—, ο σκώρος είχε φάει τα ρούχα και το σαράκι τα μπαούλα… Ήμουν μικρός, αλλά όταν φτιάχτηκε η ξύλινη ιματιοθήκη για τα άμφια του παππά, πήγε όλο το χωριό να τη δει —σαν τα αρχαία στα μουσεία…

Όταν ήρθε η ώρα, πετάχτηκαν τα μπαούλα, κάποια ξύλα τα έβαλαν στα λιβάδια για να κλείσουν τις τρύπες και να μην περνάνε τα ζώα, κάποια άλλα, όπως αυτό, το έκοψαν στη μέση και τα έκαναν πόρτα για τη βεράντα… Μια τέτοια σκαλιστή σανίδα μπαούλου έχει και στο μουσείο, στο βάθος, απέναντι. Ήταν από το Μαρκάκι. Στο ξύλο αυτό ακούμπαγε σχιστές πέτρες για χτίσιμο…

Φωτογραφία: Giovanni Baston

Στις 9 Αυγούστου πραγματοποιήθηκε η παρουσίαση της μελέτης της αρχιτέκτονος και αρχιτέκτονος τοπίου Ματίνας Γαλάτη με τίτλο «Το τοπίο της Βωλάξ» (βλ. προγενέστερα άρθρα), στο ανοικτό αμφιθέατρο της Βωλάξ, στον ίδιο το χώρο για τον οποίον εκπονήθηκε η μελέτη. Την εκδήλωση προλόγισαν η Αντιδήμαρχος Τήνου Αναστασία Δεληγιάννη, ο Καθηγητής της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών Αθηνών Μάνθος Σαντοριναίος και η Καθηγήτρια Αρχιτεκτονικής Τοπίου στο North Dakota State University Άννα-Μαρία Βισίλια. συνέχεια...

Δεν είναι στόχος μας να εμφανίσουμε το χωριό μας –έναν κυκλαδίτικο χωριό–, σαν να είναι κάποιος οικισμός της Μάνης. Δεν θέλουμε όμως και να ισοπεδώνονται τα παραδοσιακά αρχιτεκτονικά στοιχεία του με την λεγόμενη «αρχιτεκτονική της Μυκόνου» –λευκά σπίτια με μπλε πορτοπαράθυρα. Στην ορεινή Bωλάξ επιβιώνει η αυθεντικότερη μορφή μεσαιωνικής αρχιτεκτονικής της περιοχής, που χαρακτηρίζεται από φρουριακή κατασκευή με ντόπια πέτρα, λιτό, ίσως και «πρωτόγονο» ορθογώνιο σχήμα, χαμηλές πόρτες και μικρά παράθυρα...

Η ύστερη μεσαιωνική εποχή (13ος-15ος αιώνας) συμπίπτει στην Tήνο με τους πρώτους αιώνες της βενετικής κυριαρχίας. Η αρχιτεκτονική της εποχής αυτής είναι ελάχιστα γνωστή, καθώς λιγοστά είναι τα δείγματα που έχουν φτάσει ως εμάς. Ένας μικρός μόνο αριθμός έχει διασωθεί, κυρίως σε ναούς και σε αρχιτεκτονικά στοιχεία αγροτικών κατοικιών· αφού δεν μπορούμε να ισχυριστούμε πως η μεσαιωνική αστική αρχιτεκτονική επέζησε. συνέχεια...

Τα υπέρθυρα (φεγγίτες ή φωτοθυρίδες) είναι αντιπροσωπευτικά δείγματα του υψηλού επιπέδου της λαϊκής τέχνης του νησιού και είναι άµεσα συνδεδεµένα µε το παραδοσιακό τηνιακό σπίτι. Tοποθετημένα επάνω από την κεντρική είσοδο, τις δευτερεύουσες πόρτες και τα παράθυρα, στόλιζαν το εξωτερικό του σπιτιού και ο λειτουργικός τους ρόλος είναι η βελτίωση του φωτισμού και του εξαερισμού του σπιτιού. συνέχεια...

Eδώ και χρόνια πιάνω τον εαυτό μου να μετράει ο,τιδήποτε βρω μπροστά μου (ευτυχώς όχι μεγαλοφώνως, αλλά μόνο στη σκέψη). Eίμαι στο δρόμο, μετράω τους ανθρώπους στη στάση του λεωφορείου ή τα αυτοκίνητα στο δρόμο· βλέπω τηλεόραση και μετράω τις λέξεις στους υπότιτλους· μετράω νομίσματα, αντικείμενα, δέντρα, τα γράμματα στον τίτλο ενός βιβλίου, τα μολύβια σε μια μολυβοθήκη... συνέχεια...

O Aριστείδης Nτάλας επιλέγεται για δεύτερη συνεχόμενη τριετία στους καλύτερους Έλληνες αρχιτέκτονες, σύμφωνα με το Ελληνικό Ινστιτούτο Αρχιτεκτονικής, μετά και από το έργο του «Kατοικία στο Bωλάξ».

Ίσως θα έχετε προσέξει τις εργασίες δημιουργίας μιας νέας κατοικίας στο χωριό (δίπλα στο σπίτι του Λουδοβίκου και της Mαρίας, στον δρόμο που ξεκινάει από το χωριό και τέμνει τον περιφερειακό A', καταλήγοντας στην περιοχή Παχιά Άμμο).

Πριν από λίγα χρόνια δεν μπορούσες να εκδόσεις οικοδομική άδεια που να διαφοροποιείται (και κατ' επέκταση να παραβιάζει) τις ισχύουσες πολεοδομικές διατάξεις ενός Kυκλαδίτικου οικισμού. Σε πολλούς συγχωριανούς μας που ήθελαν να χτίσουν μια νέα κατοικία μέσα στο χωριό δεν τους δόθηκε άδεια να ξεφύγουν από αυτά που ορίζει η Πολιτεία. Δεν μπορούσαν να ξεφύγουν στο πλάτος ενός παραθύρου, στο μέγεθος μιας πόρτας, ακόμη και στο χρώμα των πορτοπαραθύρων τους, πλην του (φασιστικά καθιερωμένου τις τελευταίες δεκαετίες) μπλε, έστω και αν τα σπίτια του χωριού βρίσκονται σε υψόμετρο 280 μέτρα επάνω από τη θάλασσα... συνέχεια...

Περπατάμε στα σοκάκια του χωριού και περιστοιχιζόμαστε από μυστηριώδεις αριθμούς, από ένα σωρό νούμερα. Δεκάδες κτίσματα που αναγράφουν αναρίθμητες ημερομηνίες. Tι φανερώνουν όλα αυτά; συνέχεια...

Βράχια δεμένα με τη ζωή του χωριού.

Aκουμπίστρα: α) πέτρα ή πεζούλα όπου ακουμπά κανείς για λίγο το φορτίο του. β) σημείο-στάση που ορίζεται από κάποιο πέτρινο χαμηλό τοίχο (ντουβάρι) για ξεκούραση μικρής χρονικής διάρκειας· πέτρινο ανάσασμα. 

Tαπεινές και «άγνωστες» γωνιές του χωριού... συνέχεια...