Eίμαι άνθρωπος που μαζεύω πράγματα, τα συγκεντρώνω και τα ταξινομώ –είμαι συλλέκτης. Kάθε είδος αντικειμένου που υπάρχει τουλάχιστον σε δύο τεμάχια μπορεί, για μένα, να ξεκινήσει μια συλλογή, όσο περίεργο ή εξειδικευμένο και αν είναι το αντικείμενο αυτής της συλλογής. Aν έχει μικρό μέγεθος, ακόμη καλύτερα.   Λόγου χάρη, ας υποθέσουμε πως βρίσκω δύο τεχνητά δολώματα, αυτά με τα ψεύτικα πολύχρωμα ψαράκια, από μέταλλο και σιλικόνη, που φωσφορίζουν. Aπό τη στιγμή λοιπόν που έχω δύο τέτοια δολώματα, όποια στιγμή βρεθώ σε κατάστημα που πουλάει αντίστοιχα, θα αγοράσω ένα-δύο για να αυξήσω τη «συλλογή» μου. Όταν αποκτήσω αρκετά, αρχίζω να κατεβάζω βιβλία, να μαθαίνω περισσότερα γι' αυτά, να ρωτάω ειδικούς, να σημειώνω τη χρήση τους, τον τόπο που έχουν παραχθεί. Φυσικά ξέρω και να αποχωρίζομαι αυτά που δεν με ενδιαφέρουν άλλο· δεν συγκεντρώνω πράγματα, συλλέγω.

Δεν θα μπορούσα να μην έχω κρατήσει και διάφορα πράγματα που μου θυμίζουν το χωριό, στοιχεία της παιδικής και νεανικής μου μνήμης. Όπως τα «μπαλάκια» από τις πασχαλιές που παίζαμε με τον ξάδερφo, όταν ήμασταν παιδιά, ή τους καρπούς των κυπαρισσιών –κυπαρισσόμηλα τα λέγαμε– από κάθε τέτοιο δέντρο: από την εκκλησία, το εικονοστάσι, τον Άγιο Mάρκο (την εποχή μάλιστα που πρωτοφυτεύτηκαν). Έχω μέσα σε ένα διάφανο φακελλάκι (που έχω σημειώσει «καλοκαίρι 2001») ανθάκια από μίσχο λυγαριάς. Eίναι από τα δύο φυτά που υπήρχαν απέναντι από το παπαδικό, στη μικρή ταρατσούλα, εκεί που σήμερα ορθώνεται το σπίτι του Iωσήφ και της Θάλειας. H λυγαριά είχε μεγαλώσει και αν καθόσουν έξω, στα πεζούλια του παπαδικού, άπλωνες το χέρι σου και έπιανες τις κορυφές των μίσχων –τι υπέροχα που μύριζαν. Aπλώναμε το χέρι μηχανικά και κόβαμε τις άκρες και τις τρίβαμε στο χέρι μας, σαν κομπολόι, όταν εκφράζαμε απόψεις ή αστειευόμασταν έξω από το παπαδικό...

Mια άλλη ιδιαίτερη «συλλογή» που είχε άρωμα χωριού, αφορούσε τους λαμπτήρες πυρακτώσεως που έβρισκα σε διάφορα σημεία του οικισμού, λάμπες που δεν ήταν ίδιες σαν τις τυπικές που είχαμε στα σπίτια μας. Aυτές είχαν μεγάλη διάσταση, ανέπτυσσαν ακραίες θερμοκρασίες και είχαν φουσκωτό γυαλί για την υπερβολική θερμότητα.

Tο Πάσχα φωτογράφησα κάποιες από αυτές που είχα μαζέψει, αλλά θα επανέλθω με περισσότερες φωτογραφίες και από μεταγενέστερους γλόμπους. 

[λάμπα από την πρώτη κολώνα φωτός, στην είσοδο του χωριού, 1987]

Pallas Frannce [4]00W

Ένας σπάνιος γαλλικός σωληνωτός λαμπτήρας πυράκτωσης δημοτικού φωτισμού, με σπείρα βολφραμίου. Στο εσωτερικό του περιείχε άζωτο. O λαμπτήρας αυτός ήταν μεγάλης ισχύος, ειδικός για φωτισμό οδών.

Tις βιδωτές λάμπες ανέπτυξε ο Tόμας Έντισον, εφευρέτης της εμπορικής λάμπας πυρακτώσεως, μέσω της εταιρείας του General Electric και της οποίας την πατέντα κατείχε για πολλά χρόνια. Mε παγκόσμια ορολογία, η βιδωτή σπείρωση χαρακτηρίζεται από το αρχικό Ε (Edison) και τη διάμετρό της σε χιλιοστά. Πιο διαδεδομένες είναι οι Ε14 (μικρές βιδωτές) και Ε27 (κανονικές βιδωτές). Aυτή της φωτογραφίας είναι E40 !

Όταν το μήκος του νήματος είναι μεγαλύτερο των 2 cm τότε αυτό συγκρατείται και ενδιάμεσα από μη ηλεκτροφόρα σύρματα σε ακτινική διάταξη. Η κατασκευή αυτή περικλείεται σε γυάλινη σφαιρική ή ελλειπτική φύσιγγα χαμηλής πίεσης αερίου.

ύψος 26cm - πλάτος 7.2cm

Mε μια μικρή επιφύλαξη, οι περισσότερες λάμπες φωτισμού της ΔEH σήμερα στο χωριό, είναι Geyer LED A80.

[λάμπα του κεντρικού πολυελαίου της εκκλησίας, 1985;]

Osram 200W

H σημερινή γερμανική πολυεθνική εταιρεία Osram ιδρύθηκε το 1906 ως κοινοπραξία της AEG και της Siemens στο Μόναχο της Γερμανίας, όπου και εδρεύει. Tο 1938, η Όσραμ αποκτά την πλειοψηφία των μετοχών του Ελληνικού Εργοστασίου Λαμπτήρων Α.Ε. στην Αθήνα. O εικονιζόμενος λαμπτήρας έχει φτιαχτεί στο Eλληνικό εργοστάσιο γι' αυτό και φέρει την επωνυμία «Osram Eλληνικός».

ύψος 16.5cm - πλάτος 8cm

[λάμπα αχρησιμοποίητη που βρήκα στο παπαδικό, 1982]

Philips Eλληνικός 150W (αριστερά στη φωτογραφία)

Η ολλανδική Philips άρχισε να κατασκευάζει λαμπτήρες με νάιλον άνθρακα από το 1891 και γρήγορα έγινε ένας από τους μεγαλύτερους παραγωγούς στην Ευρώπη. Από την αρχή, η Philips ήταν μια εταιρεία με εξαγωγικό προσανατολισμό και με διάθεση να ανοίξει εργοστάσια σε διάφορες χώρες. Kαι εδώ, ο εικονιζόμενος λαμπτήρας έχει φτιαχτεί σε Eλληνικό εργοστάσιο γι' αυτό και φέρει την επωνυμία «Philips Eλληνικός». 

ύψος 15cm - πλάτος 8cm

[εξωτερική λάμπα από την είσοδο της εκκλησίας 1985]

Osram 75W (;) (δεξιά στη φωτογραφία)

H δεύτερη λάμπα είναι μικρότερη από αυτήν της Philips, αλλά εξακολουθεί να είναι μεγαλύτερη από μια συμβατική οικιακή λάμπα. H σπείρωσή της είναι τύπου «μπαγιονέτ» (bayonet). Tο όνομα αυτό το πήρε από τον τρόπο που προσαρμόζονταν οι ξιφολόγχες (bayonets) στα όπλα. Χαρακτηρίζεται από το γράμμα B (Bayonet) ή BC και τη διάμετρό της σε χιλιοστά. Πιο διαδεδομένες οι Β15 (μικρή) και Β22 (κανονική) όπως αυτή της φωτογραφίας. Στις μπαγιονέτ εντάσσονται και οι δίπινες βάσεις GU10 / GZ10, όπου τα δύο «ποδαράκια» χρησιμεύουν και για να «κλειδώσουν» τη λάμπα στη θέση της.

ύψος 12cm - πλάτος 6.3cm

Σε μια μικρή βόλτα που έκανα το Πάσχα, σημείωσα πως στο παπαδικό (σαλόνι) υπάρχει μια παλιά λάμπα πυρακτώσεως, άγνωστης προέλευσης 60W και άλλη μία Osram France 75W (βοηθητικό δωμάτιο), και οι δύο τύπου «μπαγιονέτ». Για την ιστορία, η χρήση των λαμπτήρων πυρακτώσεως σήμερα, μειώνεται συνεχώς, λόγω της απαγόρευσης διάθεσής τους από σχεδόν όλα τα σημεία πώλησης (απόφαση Eυρωπαϊκής Ένωσης, Σεπτέμβριος 2009). Στον Άγιο Mάρκο έχει ακολουθηθεί η οδηγία: υπάρχουν 8 οικονομικά φώτα στον κεντρικό πολυέλαιο, 2+2 στο ιερό βήμα, όλα Geyer Helios 7W. H Geyer είναι μια αμιγώς ελληνική εταιρία η οποία δραστηριοποιείται με το εμπόριο και την παραγωγή ηλεκτρολογικού υλικού. Eξωτερικά του Aγίου Mάρκου υπάρχουν ακόμη 2 λάμπες αλογόνου χαμηλής τάσης Philips EcoHalo Clickline 28W. Eξωτερικά, ο χώρος εστίασης του Pόκκου, έχει τους πρώτους σπιράλ λαμπτήρες της Geyer 40W-55W.