Ζητήσαμε από κάτοικους του χωριού να μας δώσουν να φωτογραφίσουμε οποιοδήποτε προϊόν έχει αγοραστεί από μπακάλικο ή σούπερ μάρκετ εδώ και πολλά πολλά χρόνια λίγο πριν αυτό πεταχτεί ή ξεχαστεί... («ψάξε παιδάκι μου. Ούτε ξέρω τι μου ζητάς. Ψάξε κι έννοια σου...»)

Ανάμεσα σε αυτά βρήκαμε και θυμηθήκαμε το λουλάκι Ντεστρέ, τα χύμα πτι-μπερ, το μεταλικό κουτί με τιςκαλμαλίνες, τις «μπλε» πορτοκαλάδες («που κρατούσαμε τα μπουκάλια τους, για να μην τα μπερδεύουμε με αυτά που είχαν ρακί, και βάζαμε μέσα βενζίνη»), την κολώνια Τosca από την 4711 («τέσσερα επτακόσια έντεκα») για τις γυναίκες και την αξέχαστη Old Spice, με σήμα το καραβάκι, για τους άντρες... Μέσα σε όλα και κάποια μεταλικά κουτιά από μπαρούτι, για την Ανάσταση και το κυνήγι! Ξεκινάμε...

Το γνωστό μας «φιδάκι» Καπνοξάλ, που «καστρέφει κουνούπια, μύγες, σκνίπες και άλλα έντομα». Το κουτί δείχνει αχρησιμοποίητο εδώ και 40-45 χρόνια. Οι σιτρονέλλες και τα Autan το έχουν αντικαταστήσει εδώ και καιρό...

Μπισκότα Παπαδοπούλου Surprise Patry. Στο μεταλικό κουτί με το χάρτινο περιτύλιγμα. Βρέθηκε κλειστό. Είχε δοθεί ως δώρο αλλά «εγώ παιδί μου δεν τρώω τέτοια πράγματα, γιατί ενοχλούν τα δόντια μου. Ε, ξεχάστηκε κιόλας γιατί το είχα πίσω στον μπουφέ. Ξέρεις τώρα... Μήπως θες να σε κεράσω;» Τα μπισκότα ήταν για τα κεράσματα του χωριού και «κάνα-δυο πριν από το ποτό για να μην σε πειράξει στο στομάχι». Από την τελευταία φορά που η εταιρεία Παπαδοπούλου δοκίμασε να βγάλει (για επετειακούς λόγους) αυτό το κουτί μπισκότα («επιτυχής ποικιλία γλυκών και γεμιστών μπισκότων εξαιρετικής ποιότητος») έχουν περάσει 20 ολόκληρα χρόνια! 

Κουτί με τσιμπιδάκια, ελληνικής κατασκευής αλλά με γαλλικά γράμματα, ώστε να μπορεί να πείσει και την πιο δύσκολη δεσποινίδα ότι έρχεται από την χώρα της μόδας. Περιττό να πούμε ότι είχε αγοραστεί «από το μπακάλικο της κυρά-Λένης στον Κρόκο»...

ίκα Νο2: «Το καλό μου καλσόν, όταν έπρεπε να επισκεφτώ τους συγγενείς μου στη Χώρα. Κατεβαίναμε με τα μουλάρια μέχρι κάτω. Λίγο μετά τα σταμνάδικα, αφήναμε τα παπούτσια του χωριού και φορούσαμε τα καλά μας, για τη Χώρα. Στην επιστροφή ξαναπερνούσαμε από το ίδιο σημείο, βρίσκαμε τα παπούτσια μας, αυτά του χωριού που τα είχαμε στηρίξει κάτω από μια πέτρα, και τα ξαναφορούσαμε για να μη χαλάσουν τα άλλα, τα καλά»...

Αριστερά, τρεις διαφορετικές βαφές παπουτσιών, απαραίτητες αν ήθελες να δείξεις ότι αγόρασες καινούργια παπούτσια! «Βαφές μεταβολής χρωματισμού υποδημάτων» που έκαναν θραύση μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του '70. «Ο χρωματισμός αλλάζει εύκολα δι' απλής επαλείψεως (2 φορές)». «Μετά την βαφήν –και πάντοτε– θα το γυαλίζετε με το αυτογυάλιστο βερνίκι Primo, της εταιρείας μας!» Δεξιά, η πρώτη ελληνική οδοντόβουρτσα ειδικά σχεδιασμένη για παιδιά, η Donald, με σήμα το παπάκι. Θυμάμαι ότι είχε υπέροχη γεύση, σε μια εποχή πάντως που τα παιδιά δεν είχαν μεγάλη πρόσβαση σε γλυκά –η συγκεκριμένη έχει γεύση κερασιού. Οι οδοντόκρεμες Donald έπαψαν να υπάρχουν στα μέσα της δεκαετίας του '80 και η συγκεκριμένη δείχνει να ξέμεινε από την εποχή που το εγγονάκι έμενε τα καλοκαίρια του στο χωριό με την γιαγιά του... Το κουτί πάντως αναγράφει την τιμή των 48 δραχμών!

Ανάμεσα στις σουλφαμιδόσκονες και τα μερκιουροχρώμ (τι είπες τώρα!), διάφορα σωληνάρια-φάρμακα χωρίς το χάρτινο κουτί τους. Μεταξύ αυτών μια κρέμα για τον πόνο της μέσης και ένα σωληνάριο βαζελίνης που «εμείς το χρησιμοποιούσαμε για την ψωρίαση»... 

Κι άλλα σωληνάρια που διασώθηκαν μέσα στον χρόνο: Kolynos για το καθημερινό ξύρισμα του άντρα. Το κλασικό πράσινο σωληνάριο, γεμάτο γράμματα και οδηγίες. «Η πρώτη φροντίς το πρωί και η τελευταία το βράδυ»· οδοντόκρεμα Colgate του 1958, (γραμμένη στα ελληνικά για να μπορεί κανείς να την προφέρει) με το θαυματουργό «γκαρντόλ: η αόρατη ασπίς των δοντιών σας». «Αυτή δεν έχει χρησιμοποιηθεί γιατί είχαν κάνει λάθος και μου έδωσαν αυτή την κρέμα αντί για κρέμα ξυρίσματος»· γυαλιστικό παπουτσιών Κyknos. Τα παπούτσια κόστιζαν πάρα πολύ και τα υλικά για την φροντίδα τους έχουν βρεθεί σε κάθε σπίτι του χωριού που επισκεφτήκαμε. Φυσικά το «στίλβωμα υποδημάτων» της Camel βρίσκεται παντού.

Την επόμενη της φωτογράφησης μας έπιασε μανία, με αποτέλεσμα να κινηθούμε στα super market της Χώρας! Εκεί –και όχι μόνο– βρίσκεις μέχρι σήμερα ελληνικά προϊόντα με παραδοσιακές συσκευασίες που δεν τις έχει αγγίξει ο χρόνος: Αριστερά, super MEZ με γεύση μέντα. Όσο είναι σύμβολο το μυθικό πακέτο Santé για τα τσιγάρα, έτσι και για τις καραμέλες μέντας η μικρή συσκευασία της Μεζ. Δεξιά: Μαχλέπι Άτλας, από την Χαλκίδα· πυτιά τύρου Νο50 από την Αθήνα· δισανθρακική σόδα Crall's: «Μεταχειρίζεσθε αποκλειστικώς την Σόδα Crall'sδιότι, λόγω της εξαιρετικής της ποιότητος, ενδείκνυται δι' όλα τας χρήσεις».

Αριστερά, το «περίφημο παστέλι Καλαμάτας» των Αφών Ι. Λάμπου, με την διαβεβαίωση από τους ίδιους ότι «το προϊόν μας, εξήλθε του εργοστασίου μας σε αρίστη κατάσταση». Και γλυκό και υγιεινό! Δεξιά: δειλά-δειλά, εμφανίζονται ξανά στα περίπτερα οι κλασικές καραμέλες της ΙΟΝ με γεύση φρούτων. Η χαρά της ζωής βρίσκεται στις μικρές απολαύσεις!

Αριστερά, τα «παιδικά» ζυμαρικά Μαλλιά Αγγέλου, από την Μίσκο: «100% από σιμιγδάλι σκληρού σίτου, ειδικά δια τα παιδιά. Έτοιμον εντός 5 λεπτών». Δεξιά, οι συνδετήρες Τίγρις για τις όποιες ανάγκες του γραφείου σας όταν με το καλό επιστρέψετε από τις καλοκαιρινές σας διακοπές...

Για την μεταφορά: dvidos, 7_2015