Βωλάξ, Τήνος. Τόπος όμορφος και ζωντανός. Χωριό αγαπημένο. Μέρος που θέλουμε να προστατέψουμε και να αναδείξουμε πιο πολύ από ποτέ! Εκτιμούμε όλα όσα μας προσφέρει μέσα απ' την ιστορία και την κουλτούρα του, μέσα από την αξεπέραστη φύση και τις αξίες των ανθρώπων του...
Ακολουθήστε μας!

ανέκδοτα

Εμφανίζονται αναρτήσεις με την ετικέττα ανέκδοτα.   Ολες οι ετικέττες, Ολες οι αναρτήσεις

Γύρω στον Δεκαπενταύγουστο ο fr. Georges άκουσε στο Σμαρδάκιτο το παρακάτω ανέκδοτο για τον Δον Γιώργη και μας το προσέφερε. H ιστορία είναι σημαντική, όχι τόσο για το περιεχόμενό της, αλλά γιατί έρχεται να προστεθεί στα υπόλοιπα, για τα οποία πιστεύαμε ότι, κατά κάποιον τρόπο, είχαν «ολοκληρωθεί».

Μια μέρα ο διοικητής της χωροφυλακής καλεί τον Δον Γιώργη με έναν χωροφύλακα να περάσει από το τμήμα.
Ο Δον Γιώργης του απαντά, «πες του πως θα πάω».
Aν και πέρασαν λίγες ημέρες ο ιερέας δεν εμφανίστηκε στο τμήμα. O διοικητής στέλνει ξανά έναν χωροφύλακα να φωνάξει τον Δον Γιώργη.
Ο Δον Γιώργης του απαντά, «καλά, θα πάω».
Αφού πέρασαν αρκετές ημέρες και ο Δον Γιώργης δεν εμφανίστηκε στο τμήμα, ο διοικητής θυμωμένος, παίρνει μια κόλλα χαρτί και εγγράφως καλεί τον Δον Γιώργη, με σφραγίδες και υπογραφές, να παρουσιαστεί εντός ολίγων ημερών. Φωνάζει πάλι τον χωροφύλακα και του ζητάει να του το παραδώσει.
Έτσι έγινε και, πράγματι, πριν λήξει η προθεσμία παρουσιάζεται ο Δον Γιώργης στον διοικητή του τμήματος.
«Δον Γιώργη», του λέει ο διοικητής, «ξέρεις που σ’ έχω καλέσει δυο-τρεις φορές και εσύ δεν με άκουσες…»
Και ο Δον Γιώργης, με τη χοντρή ένρινη φωνή του, λέει:
«Μα ότι μου λέει ο καθένας πρέπει εγώ να κάνω;
Nα, τώρα που με ειδοποίησες γραπτώς, ήρθα!»

 

Για την μεταφορά: mix_06.2015

Tα ανέκδοτα του ντον Γιώργη αποτελούν την ενσάρκωση της λαϊκής σοφίας στο προπολεμικά χρονικά της Tήνου. Kαι όπως είναι φυσικό, πολλά από αυτά που του αποδίδονται, δεν είναι καν δικά του. Eίναι γνωστό ότι η μυθοπλασία αποτελεί διαχρονική πρακτική του ανθρώπου και ο ντον Γιώργης ήταν ο απόλυτος άρχοντας αυτής!

Aπλές διηγήσεις εμπλουτισμένες με εύστοχα σχόλια και παράδοξη εξέλιξη, παραμύθια και «αστικοί μύθοι» με διδακτικό χαρακτήρα, ιστορίες τρίτων που άκουσε ή διάβασε ο πληθωρικός ιερέας, αποδίδονται όλες στον ντον Γιώργη που, αν και βασίζονται σε πραγματικά γεγονότα, δεν να τις έχει ζήσει όλες ο ίδιος, τουλάχιστον με τη μορφή που μας έχουν μεταφερθεί. συνέχεια...

Στο πρόσφατο βιβλίο με τα «ανέκδοτα» του Ντον Γιώργη δεν βρήκαν χώρο 19 κείμενα (16 του π. Ρόκκου + 3 από άλλες πηγές). Ο Ζακ Βίδος μας τα εμπιστεύτηκε και σας τα παρουσιάζουμε σε αυτό το αποκλειστικό άρθρο.

Άνθρωποι που μας τίμησαν στην παρουσίαση του βιβλίου του Ντον Γιώργη, μας διηγήθηκαν κάποιες ιστορίες που, όμως, υπήρχαν ήδη μέσα στο βιβλίο. Ρωτήσαμε τον πατέρα Ρόκκο αν με αυτά κλείνει ο κύκλος όλων των γνωστών κειμένων επάνω στον Ντον Γιώργη (130 του βιβλίου + 19 του παρόντος άρθρου): «Ναι, είναι αλήθεια αυτό. Δυστυχώς, μερικά πολύ χαρακτηριστικά και ζουμερά ανέκδοτα δεν κατόρθωσα να τα σώσω, διότι άνθρωποι που είχα εντοπίσει ότι τα γνωρίζουν, πέθαναν πριν προλάβω να τους επισκεφθώ, όπως ο Ιωάννης ο Μηλιός από τη Χώρα και ο μπαρμπα-Γιώργης ο Καστορίνης από την Κώμη που πέθανε ξαφνικά ενώ τελούσα τη Θ. Λειτουργία. Είχα σκοπό να τον επισκεφθώ αμέσως μετά»...

Αξίζει να διαβάσουμε και τα υπόλοιπα κείμενα που δίνουν την αίσθηση μιας άλλης πιο ρομαντικής εποχής, με επίκεντρο έναν εμπνευσμένο και έξυπνο άνθρωπο που –όπως όλοι μας– είχε ατέλειες και αδυναμίες. Σίγουρα ωστόσο, αυτές τον κάνουν πιο ενδιαφέροντα και πιο ανθρώπινο. Όσο για τις ιστορίες, αυτές τις κάνουν πολύ πιο απολαυστικές!

Για τα σχέδια αυτού του άρθρου χρησιμοποιήθηκαν κάποιες από τις εικονογραφήσεις που δεν μπήκαν στο βιβλίο. Να προσθέσουμε, τέλος, ότι από τα 19 κείμενα, τα τρία ανήκουν στην κατηγορία "στιχάκια". Ξεκινάμε: συνέχεια...

Η σελίδα αυτή, με τίτλο «τα ανέκδοτα του Ντον Γιώργη», ανέβηκε στο site μας τον Οκτώβριο του 2010 και περιελάμβανε 33 γνωστές-και-μη ιστορίες του θρυλικού ιερέα, όσες είχαμε καταφέρει να μαζέψουμε μέχρι εκείνη τη στιγμή. Ένα χρόνο μετά (χειμώνας 2011), ο π. Ρόκκος, μελετητής/καταγραφέας των «ανεκδότων» του Ντον Γιώργη, παρέδωσε το σύνολο της δουλειάς του στον Ζακ Βίδο ώστε να γίνει ένα βιβλίο. Στα τέλη Ιουλίου του 2012 το βιβλίο αυτό ήταν έτοιμο και περιελάμβανε έναν «ολοκληρωμένο» κύκλο 130 (!) ιστοριών του Ντον Γιώργη. Η αναμόρφωση των κειμένων (Ζέτα Παπαγεωργοπούλου) έγινε με ουσιαστικό τρόπο, με αποτέλεσμα να αφαιρέσουμε ότι είχαμε ανεβάσει μέχρι τότε και να διαλέξουμε 10 ιστορίες (ενδεικτικά) μέσα από το βιβλίο, όπως ακριβώς αυτές είναι γραμμένες.

«Ο Ντον Γιώργης Φυρίγος (1877-1940) ήταν ένας ιερέας, έξυπνος και μορφωμένος, που του άρεσε να λέει ιστορίες. Και τις έλεγε τόσο καλά, τις ιστορίες του αυτές, τις ευτράπελες διηγήσεις και τα ανέκδοτα, που όλοι οι Τηνιακοί της εποχής του αποζητούσαν τη συντροφιά του. Πέρασαν πάνω από 70 χρόνια από τον θανατό του, και όμως, το ολοζώντανο πνεύμα του ταξιδεύει ακόμη από στόμα σε στόμα στο νησί και έχει γίνει αναπόσπαστο κομμάτι της παράδοσής του. 

Παρόλο που μερικά από τα ανέκδοτα του Ντον Γιώργη έχουν δημοσιευτεί σε έντυπα και σε βιβλία, στον π. Ρόκκο Ψάλτη οφείλουμε κατά κύριο λόγο τη συλλογή και συστηματική καταγραφή αυτού του πραγματικού θησαυρού, έργο για το οποίο κατέβαλλε επίμονες και επίπονες προσπάθειες επί σειρά ετών. Επιλέξαμε για σας, λίγα μόνο από τα γεγονότα, τις εμπειρίες, τα παθήματα και τα παραμύθια του Ντον Γιώργη (αφήσαμε έξω τους στίχους), ώστε να απολαύσετε ένα μικρό αλησμόνητο ταξίδι στην Τήνο του χθες, με οδηγό έναν εξαίρετο άνθρωπο». [από τον πρόλογο του βιβλίου] συνέχεια...

Στο χωριό Βωλάξ, λοιπόν, το χωριό των «καλαθάδων», γεννήθηκε στις 29 Μαρτίου του 1877 ο χαρισματικός Δον Γιώργης Φυρίγος και βαφτίστηκε στις 31 του μηνός [Libro Maestro / Libro de Battesimi εγγ. 484] από τον εφημέριο Ματθαίο Βίδο (αργότερα Αρχιεπίσκοπο Νάξου-Τήνου-Μυκόνου και Άνδρου) στον ενοριακό ναό του Γενεσίου Θεοτόκου, που δεν υπάρχει πλέον. Πατέρας του ήταν ο μπαρμπα-Γιάννης Φυρίγος ή Μάγερας γιός του Γιώργου Φυρίγου, και μητέρα του η αξιοσέβαστη άμια Αλεξάνδρα (Βίδου).

Το 1889 έγινε δεκτός στη μεγάλη ιερατική Σχολή του Saint Louis στην Κωνσταντινούπολη, όπου φοίτησε για 11 χρόνια. Εκεί έκανε τις κλασικές, τις φιλοσοφικές και τις θεολογικές του σπουδές. [Τηνιακά Μηνύματα, φ. 181] Τον Μάρτιο του 1900 ο Επίσκοπος Τήνου και Μυκόνου (1899-1904) Francesco ΙΙΙ Di Mento [cathecclesia.gr] τον χειροτόνησε ιερέα. Μετά τη χειροτονία του υπηρέτησε διαδοχικά σε όλες τις ενορίες του νησιού. Για την ιστορία αναφέρουμε ότι, στη μόνη ενορία που δεν θέλησε να πάει ήταν η ενορία της Καρδιανής, επειδή εκείνα τα χρόνια το χωριό ήταν απομακρυσμένο και απομονωμένο. Προτίμησε, μάλιστα, να μείνει για αρκετό καιρό χωρίς ενορία, παρά να πάει εφημέριος στην Καρδιανή. Τελικά, διορίστηκε εφημέριος στον Αγ. Νικόλαο της Χώρας, θέση που κατείχε μέχρι το θάνατό του. 

Όταν γύρω στο 1910 γκρεμίστηκε η εκκλησία της ενορίας του χωριού, ο Δον Γιώργης πούλησε τα χωράφια που του είχαν δώσει οι γονείς του και με τα χρήματα αυτά, και όσα είχε τότε η καθέδρα, επισκεύασε την εκκλησία του Αγ. Γιάννη και έκτισε δίπλα το παπαδικό με τους χώρους που έχει από κάτω. [Ζακ Βίδος, από τα Αποκαλυπτήρια Προτομής Δον Γεωργίου Φυρίγου, 2006]

Στις 27 Σεπτεμβρίου 1940, εορτή των Αγ. Αναργύρων, Κοσμά και Δαμιανού, ο εφημέριος Κέχρου είχε καλέσει τον Δον Γιώργη για τον πανηγυρικό. Ο Δον Γιώργης πήγε στον Κέχρο και «ως συνήθως "έβγαλε" ένα θαυμάσιο λόγο». [Τηνιακά Μηνύματα, ο.π.] Την επόμενη μέρα έπαθε αποπληξία. Ο Δον Πέτρος ή Φαλιρίνης περιέγραψε τον θάνατο του Δον Γιώργη στο ημερολογιό του: «Τη 28η Σεπτεμβρίου 1940 εσυνέβη ο θάνατος του ιερέως Δον Γεωργίου Φυρίγου εκ του χωρίου Βωλάξ. Ήτο εφημέριος Χώρας Τήνου και εκαλέσθηκε παρά του εφημερίου Κέχρου τη 27η Σεπτεμβρίου 1940 να εκφωνήση και εκφώνησεν λόγον πανηγυρικόν των Αγίων Αναργύρων κατά την τελετήν την γενομένην εν τω χωρίω Κέχρω. Την άλλην ημέραν απέθανεν αιφνιδίως. Ήταν κατ' εξοχήν ρήτωρ ιεροκήρυξ, σοφότατος θεολόγος και φιλόσοφος. Έκαμνεν ελεημοσύνας πολλά εις τους πτωχούς. Απέθανεν εις Κέχρον και ετάφη εις Βωλάξ, εις ηλικίαν 63 ετών και 6 μηνών».

Είναι γνωστή και φιλική πια η φυσιογνωμία του Δον Γιώργη στους Τηνιακούς. Ήταν αγαπητός από καθολικούς και ορθόδοξους και είχε την εκτίμηση όλων των Τηνιακών. Πραγματικά πνευματώδης τύπος, με σπινθηροβόλο χιούμορ, σαρκαστικό μερικές φορές, που έκανε όλους να τον επιζητούν στη συντροφιά τους. [Απόστ. Μωραϊτης , ό.π. σ. 30] Και δεν ήταν μόνο το πλήθος και η καυστικότητα των ανεκδότων που έλεγε. Ήταν και ο τρόπος και το ύφος της αφήγησης, μαζί με μια ηθελημένη ιδιότυπη έρρινη προφορά, συναρπαστική στην έκφραση, που τον έκαναν απολαυστικό σε κάθε ακροατήριο.

Αμέτρητες είναι οι ιστορίες που λέγονται γι' αυτόν. 'Ηξερε να συνδυάζει τη λαϊκή σοφία με την πιο βαθιά θεολογία, να μιλά άπταιστα την καθαρεύουσα και να εκφράζεται με άνεση και χιούμορ στους πιο νόστιμους ιδιωματισμούς των χωρικών. Είχε ακόμα το χάρισμα να αυτοσχεδιάζει και να στιχουργεί. [π. Ρόκκος Ψάλτης Ο Δον Γιώργης ο Φυρίγος, Τηνιακά Μηνύματα, φ. 180] Με τη φροντίδα του π. Ρόκκου, από τη δεκαετία του '70 μέχρι και τη δεκαετία του '90, η εφημερίδα Τηνιακά Μηνύματα δημοσίευσε κατά καιρούς διάφορα ανέκδοτά του, όπως τα διηγήθηκαν άνθρωποι που τον γνώρισαν και τον έζησαν από κοντά. Αλλά και στην εφημερίδα Κυκλαδικόν Φως [φ. 265, 267, Ιούλιος, Σεπτέμβριος 1970] η Ματίνα Γιαγιά δημοσίευσε κάποιες ιστορίες, τις οποίες και συμπεριέλαβε ο Αλέκος Φλωράκης στο βιβλίο-ανθολόγιο Τηνίων Πολιτεία [Δήμος Τήνου, 2001] όπου έχουν συγκεντρωθεί αξιόλογα κείμενα περί της νήσου Τήνου. 

Η προσωπικότητα και η προσφορά του Δον Γιώργη Φυρίγου ήταν τέτοια ώστε, ο Σύλλογος τίμησε και διατήρησε την μνήμη του με ένα μαρμάρινο μνημείο που τον απεικονίζει και που τοποθετήθηκε στο προαύλιο της εκκλησίας. Τα αποκαλυπτήρια της προτομής του Δον Γιώργη έγιναν στη Βωλάξ την Κυριακή 19 Νοεμβρίου 2006.

 

Για την μεταφορά: mix_06.2015