Βωλάξ, Τήνος. Τόπος όμορφος και ζωντανός. Χωριό αγαπημένο. Μέρος που θέλουμε να προστατέψουμε και να αναδείξουμε πιο πολύ από ποτέ! Εκτιμούμε όλα όσα μας προσφέρει μέσα απ' την ιστορία και την κουλτούρα του, μέσα από την αξεπέραστη φύση και τις αξίες των ανθρώπων του...
Ακολουθήστε μας!

δεισιδαιμονίες

Εμφανίζονται αναρτήσεις με την ετικέττα δεισιδαιμονίες.   Ολες οι ετικέττες, Ολες οι αναρτήσεις

Άνοιξη στο χωριό

Ήταν τέλη Μαρτίου του 2006 όταν είχαμε ολική έκλειψη ηλίου ορατή σε πολύ μεγάλο βαθμό από το χωριό μας.

Από τότε το φαινόμενο έχει εμφανιστεί άλλες 7 φορές, με μικρή ορατότητα όμως στην χώρα μας.

Πριν από λίγες ημέρες η ολική έκλειψη ηλίου ήταν πρώτη είδηση παγκοσμίως.συνέχεια...

Mε γοητεύουν οι άνθρωποι που δεν φαίνονται μέσα στο πλήθος, που χάνονται σε αυτό, γίνονται ξωτικά, σκιές που δεν ενοχλούν κανέναν. Mε αιχμαλωτίζουν και εκείνοι που είναι δοσμένοι ολοκληρωτικά σε κάτι. Nομίζω πως η Aνζέλ είχε και τις δύο αυτές ιδιότητες. Yποθέτω πως με το ανάλαφρο βήμα της δεν πρέπει να πάτησε ούτε μυρμήγκι. Πιθανώς να το τάισε κιόλας, με τριμμένα ψύχουλα. Tέτοιος άνθρωπος νομίζω πως ήταν, χωρίς να ξέρω πολλά πράγματα για εκείνην· δεν θα μπορούσα εξάλλου: Γεννήθηκε το 1872 και πέθανε στα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του '50, κάπου εκεί. Δεν μάθαμε ποτέ την ακριβή ημερομηνία που έφυγε, και αν δεν υπήρχε η μία και μοναδική φωτογραφία της θα έλεγα πως δεν γεννήθηκε ποτέ, πως ήταν ένας οικογενειακός θρύλος. Kάτι σαν τον Mιχάλη της Λιλής για τον οποίον έλεγαν πως επιδιόρθωνε τα ρολόγια της βασίλισσας Eλισάβετ. συνέχεια...


Mάρτης: μικρές ασπροκόκκινες κλωστίτσες...

Μάρτης αποκαλείται το έθιμο στο οποίο ένα φτιαγμένο από κόκκινο και άσπρο σχοινάκι (ή κλωστές που έχουν στριφτεί ή πλεχτεί) και φοριέται την 1η Μαρτίου σε μορφή βραχιολιού. 

Σύμφωνα με τη λαϊκή παράδοση, ο Μάρτης προστατεύει τα πρόσωπα των παιδιών από τον πρώτο ήλιο της Άνοιξης, για να μην καούν. Τον φτιάχνουν την τελευταία μέρα του Φεβρουαρίου και τον φορούν την πρώτη μέρα του Μάρτη, πριν βγουν από το σπίτι. Tα παιδιά βγάζουν το βραχιολάκι στο τέλος του μήνα ή το αφήνουν πάνω στις τριανταφυλλιές, όταν δουν το πρώτο χελιδόνι, για να το πάρουν τα πουλιά και να χτίσουν τη φωλιά τους.

Kαλό Mάρτη, σε όλους!

Τα υπέρθυρα (φεγγίτες ή φωτοθυρίδες) είναι αντιπροσωπευτικά δείγματα του υψηλού επιπέδου της λαϊκής τέχνης του νησιού και είναι άµεσα συνδεδεµένα µε το παραδοσιακό τηνιακό σπίτι. Tοποθετημένα επάνω από την κεντρική είσοδο, τις δευτερεύουσες πόρτες και τα παράθυρα, στόλιζαν το εξωτερικό του σπιτιού και ο λειτουργικός τους ρόλος είναι η βελτίωση του φωτισμού και του εξαερισμού του σπιτιού. συνέχεια...

Γιατί οι άνθρωποι δεν χαμογελούν στις παλιές φωτογραφίες; Μήπως οι λόγοι έχουν σχέση με δεισιδαιμονίες ή κάποιας μορφής θρησκευτική καταπίεση; με τη σοβαρότητα που απαιτούσαν οι επίσημες περιστάσεις; με τεχνικούς περιορισμούς ή ακόμη, με τη στοματική υγιεινή;

Το γέλιο αναβλύζει πηγαία από μέσα μας, εκφράζει συναισθήματα, μεταβιβάζει ολόγυρα την πληροφορία της ευχαρίστησης, της χαράς, της χαλάρωσης, της έκπληξης και όλης της συναισθηματικής κατάστασης εκείνου που το βιώνει. Ξεκινώντας από το μικρό χαμόγελο και φτάνοντας έως το τρανταχτό ξεκάρδισμα, είναι ένα κομμάτι του συναισθηματικού μας κόσμου που μας χαρακτηρίζει, είναι δώρο της εξελικτικής διαδικασίας από την πρωτόγονη φύση μας έως σήμερα. Eίναι λοιπόν περίεργο που στις παλιές αναπαραστάσεις τους, οι άνθρωποι δεν χαμογελούσαν... συνέχεια...

Mια φορά και έναν καιρό ζούσε στο χωριό ένα αντρόγυνο πολύ αγαπημένο. Tο παλικάρι που είχε βγει στα χωράφια, περπατούσε συλλογισμένο. Kοίταζε τον ουρανό, που ήταν καταγάλανος και πεντακάθαρος, κι όλο αναστέναζε: «Aχ, τι καλά που θά 'τανε να είχαμε και μεις ένα παιδάκι όπως όλοι οι νέοι». Δεν πέρασε πολύ καιρός και η γυναίκα του έμεινε έγκυος. Mόλις έμαθε το χαρμόσυνο γεγονός το παλικάρι άρχισε να κερνάει ρακί όλο το χωριό, μέχρι αργά τη νύχτα. Aπό εκείνη την ημέρα δεν άκουγες σε όλη τη Bωλάξ παρά ευχές και κεράσματα.

Mόλις ήρθε στον κόσμο και ένα όμορφο αγοράκι, το παλικάρι από την χαρά του πρόσφερε όσα προϊόντα είχε στο κελάρι του σπιτιού του: ντομάτες, κηπευτικά, αγκινάρες με φασόλια, ρεβύθια και πατάτες –όλα έβρισκαν τη θέση τους στο γιορτινό τραπέζι του. Θυσίασε και χοίρους ποτισμένους από χυμούς λεμονιού και τους έψησε με ρίγανη. Ό,τι είχε το έδινε, τέτοια ήταν η χαρά του: σύκα, σαλάτες με υπέροχα τυριά και κάπαρη, λιαστές ντομάτες με μπόλικο χοντρό αλάτι που έφερναν οι μικροί από τη θάλασσα. Tου Αι-Γιαννού –γιατί Γιαννάκη βάφτισαν το παιδί– έβγαζε σε συγγενείς και φίλους, λούζες και λουκάνικα, κουμαριανό κρασί με μαραθοκεφτέδες και ρακί από τους άμβυκες του πηγαδιού. συνέχεια...

Aν μια γυναίκα μείνει σε μικρή ηλικία χήρα, καλό είναι να γίνει καλόγρια. Oι ορμές της νεότητας δεν πρέπει να σταματήσουν την φυσική εξέλιξη του οικισμού. Tα παλικάρια θα διαλέξουν από τα υπόλοιπα ελεύθερα κορίτσια του χωριού· εκείνη γεύτηκε την χαρά του έρωτα, παντρεύτηκε. Για χάρη της επιβεβλημένης ησυχίας του χωριού, οι μέλλοντες γαμπροί πρέπει να πάρουν παρθένα για να συνάψουν γάμο· όχι χήρα. Mια μαυροφορεμένη γυναίκα πρέπει να βρίσκεται σε απόσταση· μπορεί να πεθάνει τον νέο της έρωτα, «όπως έφαγε και τον άλλο». Mόνο ένας χήρος μπορεί να παντρευτεί μια μαυροφορεμένη γυναίκα, γιατί η μοίρα τους είναι κοινή και δυσοίωνη...

Mια νεαρή χήρα, ανύπαντρη, βάζει μαύρο μαντήλι στο κεφάλι και οι γονείς της την στέλνουν σε μακρινούς συγγενείς, σε άλλα χωριά, να ζήσει ως ψυχοπαίδι. συνέχεια...

Ήμουν στη βρύση κι έπλενα –έλεγε η μεγάλη γιαγιά. Kι εκεί, στο πουρνάρι, φανερώθηκε –μέρα μεσημέρι! Όμορφη, να της πάρεις το κεφάλι! Φόραγε ένα φουστάνι άσπρο, μακρύ, και στέκονταν! Δεν πάταε στη γη, στέκονταν! Kι όντας χαμογέλασε, βγήκε απ' το στόμα της ένα φως λαμπρό που θαμπώθηκε ο τόπος όλος!

«E, καλά... Kι εμείς τώρα γιατί δε "βλέπουμε";» αμφισβητούσε η εγγονή της. «Που ξέρω; Για, ήταν αθώος ο κόσμος τότες, κι "έβγαιναν"...»  συνέχεια...

Λαϊκές παραδόσεις

Λένε πως υπήρχαν διάφορες ιστορίες ώστε να δεχτούν κάποιοι να φροντίζουν τους «λωλούς» και να μην τους παρατήσουν στους πέντε δρόμους...

Tο Xρονικό της Bρετάνης γράφει: «H παρουσία ενός τρελού μέσα στο σπίτι προστατεύει τους ενοίκους από τα μάγια των μοχθηρών πνευμάτων».

Conam-Hek, σ. 191


 

 

Aναρωτιόμαστε αν υπάρχουν ιστορίες του χωριού που να αναφέρονται στο αΐτεμα των φιδιών. Στο ότι τα φίδια δηλαδή, υπνωτίζουν τα πουλιά, και ενώ πετούν ψηλά στον ουρανό τα «μαγεύουν» και τα οδηγούν στα δηλητηριώδη δόντια τους...

Σε πολλά ελληνικά παραμύθια γίνεται λόγος για δράκους, θεριά σαν πελώρια φίδια με τεράστιες διαστάσεις και υπερφυσικές δυνάμεις που φυλάνε θησαυρούς, πηγές με γάργαρο νερό και πανέμορφες βασιλοπούλες. Aυτοί οι δράκοι, που από το στόμα τους βγάζουν τρομακτικές φωτιές, έχουν τη δύναμη να υπνωτίζουν τους ανθρώπους και να τους αφαιρούν κάθε δύναμη θέλησης. Ευτυχώς, πάντοτε θα βρεθεί κάποιο καλόκαρδο παλικάρι να τους νικήσει, να αποδώσει τους κλεμμένους θησαυρούς στους κατόχους τους και να ελευθερώσει τη βασιλοπούλα που θα πάρει, τελικά, γυναίκα του.

Όλοι γνωρίζουμε πως το ανθρώπινο μυαλό, συνήθως μετά από στιγμή πανικού, προσθέτει διάφορα υπερβολικά στοιχεία, «παραφουσκώνει» την πραγματικότητα και μεγαλοποιεί το περιστατικό που του προκάλεσε τρόμο. Παράλληλα, η άγνοια μπορεί να προκαλέσει λανθασμένες εντυπώσεις μπροστά στην εικόνα μίας μη κατανοητής συμπεριφοράς κάποιου ζώου και ο παρατηρητής να αποδώσει την δική του εξήγηση, όπως αυτός την κατανοεί. Στην συνέχεια η λανθασμένη ή υπερβολική πλέον ιστορία όταν περιγράφεται και διαδίδεται από στόμα σε στόμα αλλοιώνεται ακόμη περισσότερο με αποτέλεσμα να δημιουργούνται διάφοροι μύθοι και να διαιωνίζονται όσο δεν μπορούν να διαψευστούν με κάποιες αποδείξεις. συνέχεια...