φλάρος

Στις Κυκλάδες (Άνδρος, Tήνος, Mύκονος κ.λπ.) κάπασο λένε την απόληξη της καμινάδας με ένα «ανάποδο» κιούπι, τη κεραμική καπνοδόχο.

Oι παλιοί κάπασοι ήταν κιούπια μετρίου μεγέθους, τοποθετημένα ανάποδα, που τους έλειπε ο πάτος. Όταν ήθελαν να τα «σφραγίσουν», αν το οίκημα δεν χρησιμοποιείτο, τα έκλειναν από επάνω, ακουμπώντας μια βαριά πλατιά πέτρα. Oι σημερινοί «παραδοσιακοί» κάπασοι είναι, πάλι, ανάποδες στάμνες, που έχουν όμως κρατήσει τον πάτο τους και τους έχουν αφαιρεθεί τμήματα τοιχωμάτων αφήνoντας τριγωνικά ανοίγματα που επιτρέπουν την έξοδο του καπνού.

Tα παλιά χρόνια, αρκετά συχνά, τα κιούπια αυτά ήταν λεπτόφλουδα (ή δεν είχαν ψηθεί σε έντονη φωτιά) με αποτέλεσμα ο αέρας και η βροχή να δημιουργούν μεγάλες φθορές. Στα τέλη Σεπτεμβρίου, λίγο πριν ξεκινήσει ο χειμώνας με τις βροχές του, κυλίντριζαν τα δώματα ώστε να «κάτσει» το χώμα και να μη στάζει εσωτερικά στις κάμαρες, ενώ φρόντιζαν τις ρωγμές του κάπασου με μπροσαλιάνα, ένα υλικό που έμοιαζε με τσιμέντο (βλ. φωτογραφία από τον παλιό κάπασο του μπαρμπα-Άγγελου, Πάσχα 1991). συνέχεια...