Πολλοί έχουν αναρωτηθεί τι σημαίνει ή για ποιο λόγο υπάρχει το εξάκτινο μαρμάρινο αστέρι, που βρίσκεται ψηλά επάνω από την είσοδο της εκκλησίας του χωριού.
Τα παλιά τα χρόνια, οι προλήψεις ήταν κάτι το συνηθισμένο στην ψυχοσύνθεση των κατοίκων ενός χωριού. Βαθειά ριζωμένες στις μικρές κοινότητες, έκαναν τους χωρικούς να «χρειάζονται» κάποια γούρια για να τους προστατεύουν ή για να ξορκίσουν το κακό.
Πριν από ένα αιώνα η καθέδρα του χωριού καταπίπτει. Ο εφημέριος του χωριού ζητάει να ψηφίσουν οι χωρικοί τι θέλουν: Να ξαναχτιστεί η ενορία τους από την αρχή, στην ίδια θέση ή να μετασκευαστεί και να μεγαλώσει η παλιά εκκλησία του Αγ. Ιωάννη του Βαπτιστή ώστε να αποτελέσει την νέα ενορία της Βωλάξ.
Η ιστορία θέλει τον ίδιο τον εφημέριο να πιέζει για την δεύτερη λύση και τελικά να το πετυχαίνει. Aνακαινίζεται ο παλιός ναός του Αγ. Ιωάννη που μέχρι τότε ήταν το παλιό κοιμητήριο του χωριού. Όμως, το κακό που «έριξε την παλιά ενορία» έπρεπε να μείνει μακριά από την καινούργια. Και μάλιστα με αποφασιστικό τρόπο, αφού κάτω από την νέα ενορία βρίσκονταν οι τάφοι των προγόνων...
Η πεντάλφα –το ελληνικό «πεντάγραμμον»–, τοποθετείται επάνω από την πόρτα εισόδου για να αφήσει έξω το «κακό» και να μην περάσει στο εσωτερικό του ιερού ναού.
Το γεωμετρικό σχέδιο ενός πεντάλφα έχει αρκετές δυσκολίες ως προς την ακριβή του μέτρηση και χάραξη, γι' αυτό και ως σύμβολο παίρνει μυθικές διαστάσεις. Λόγω των γεωμετρικών του ιδιοτήτων ορίζεται με μαθηματική τελειότητα. Kατ' αρχάς για να ονομάζεται σύμβολο, πρέπει να εμπεριέχει την ιδέα ή τις ιδέες που αντιπροσωπεύει.
Οι Πυθαγόρειοι, το ονόμαζαν «Υγιεία» [το αρχικό γράμμα από τις 5 ανά γωνία έννοιες που του είχαν προσδώσει:
1.Ύδωρ,
2. Γαία,
3. Ιδέα,
4. ΕΙλή (θερμότητα του ήλιου),
5. Αήρ
Ο λαογράφος Αλέκος Φλωράκης εκτιμά ότι η δυσκολία της «απόλυτης» χάραξης μιας πεντάλφας, οδηγεί τους ντόπιους μαρμαράδες στην κατασκευή εξάκτινων αστεριών (εξάλφα), αφού η κανονική πεντάλφα συνδέεται με τη χρυσή τομή φ.
Aπό την Eκκλησία του κοιμητηρίου του Kάμπου. Tο εξωτερικό σχέδιο της ροζέτας, λόγω της κεκκλημένης σκεπής, μεταμορφώνεται σε σταυρό εντός του ναού την δύση του ηλίου· σταυρός έτοιμος να διώξει μακριά το κακό...
Στο πασίγνωστο έργο του Γκαίτε Φάουστ, ο διάβολος Μεφιστοφελής δεν μπορεί να φύγει από το δωμάτιο του Φάουστ, μετά την πρώη του επίσκεψη. Aυτό γιατί επάνω από την πόρτα υπάρχει μία πέτρινη πεντάλφα.
Ο χαρακτηριστικός διάλογος έχει ως εξής:
Μεφιστοφελής: [...] Σαν ξανάρθω τα ξαναμιλούμε. Όμως, μπορώ να φύγω για την ώρα;
Φάουστ: Μα λόγος είναι να ρωτάς; Αφού σ' έχω γνωρίσει τώρα, να 'ρχεσαι όποτε αγαπάς! Να η πόρτα. Το παράθυρο παρ' έκει. Κι η καμινάδα σίγουρα σου αρκεί...
Μ.: Μα να σας πω... Για νά 'βγω έξω μου στέκει κάποιο μικρούλι εμπόδιο εδ' εκεί. Το ξόρκι στο κατώφλι σας μπροστά!
Φ.: Σε πειράζει η πεντάλφα στα σωστά; Μα τότε δε μου λες του σκότους γέννα, αν σ' εμποδίζει αυτό, πως μπήκες; Ένα δαιμόνιο σαν και σε να γελαστεί...
Μ.: Για ιδές! Δεν είναι χαραγμένο ως πρέπει: Η μύτη, που προς την πόρτα βλέπει, είναι λιγάκι... κοίταξε... ανοιχτή.
Φ.: Καλά λοιπόν τα 'χει φερμένα η τύχη. Στην εξουσία μου σ' έχω αληθινά; Άθελα η ιστορία έχει πετύχει...
Μ.: Σαν μπήκε ο σκύλος, δεν το πρόσεξε. Όμως, τα πράγματα αλλάξαν, κι ο διάβολος ξανά να φύγει δεν υπάρχει δρόμος...
Φ.: Το παράθυρο εκεί δεν είναι; Να!
Μ.: Για μας, διαβόλους και στοιχειά, είναι νόμος να βγαίνουμε ώθεν είμαστε μπασμένοι. Στο ένα ελεύθεροι, στο άλλο σκλαβωμένοι...
Η πεντάλφα δεν έδιωχνε ή άφηνε έξω το κακό από τον οίκο του Κυρίου, αλλά το φυλάκιζε αν αυτό, κατά τύχη έμπαινε μέσα, για να μη μπορέσει να ξαναβγεί...
Στο παράδειγμα του Μεφιστοφελή, που κατάφερε να εισβάλλει στο δωμάτιο του Φάουστ, αυτό συνέβει γιατί το σύμβολο δεν σχεδιάστηκε σωστά, στην επάνω γωνία του...
Στο εσωτερικό του ιερού ναού δεν θα μπορούσε να μη νικηθεί από τα υπόλοιπα σύμβολα του Xριστιανισμού, τον σταυρό και το καθαγιασμένο νερό...
Για την μεταφορά: mix_07.2015
Στήλη: ΔΕΙΣΙΔΑΙΜΟΝΙΕΣ
Tags: δεισιδαιμονίες, λαογραφία, καλή τύχη, πεντάλφα, εξάλφα, διάβολος, ενορία
Μοιραστείτε το