Ένα από τα παιχνίδια με χαρτιά που έπαιζαν στο χωριό ήταν και το σκαμπίλι. Παιχνίδι που παιζόταν με τα 28 από τα 52 χαρτιά της τράπουλας και που απαιτούσε τεχνική κατάρτιση, εξ’ ού και η εξευγενισμένη έκδοση της ρήσης «η πρέφα θέλει υπομονή και το σκαμπίλι τέχνη». 

Η λέξη σκαμπίλι είναι γαλλικής προέλευσης και συγκεκριμένα προέρχεται από το Brusquembille που είναι ένα παρόμοιο (με αυτό που γνωρίζουμε σαν σκαμπίλι) παιχνίδι στα χαρτιά. Οι γαλλομαθείς θα αναγνωρίσουν ότι τo brusquembille είναι παραφθορά του brusque en bille, παλιά έκφραση αργκό που σημαίνει ακριβώς απότομο (χτύπημα) στο πρόσωπο. 

Το παιχνίδι αυτό είναι άγνωστης προέλευσης, με κύριο χαρακτηριστικό τους αυστηρούς κανόνες που ενώ το καθιστά δύσκολο, επιτρέπει στον καθένα να είναι σε θέση να παίξει. Στον 18ο αι., το 1779, ο γνωστός γάλλος διπωμάτης Antoine-René de Voyer d'argenson Paulmy αποδίδει την πατρότητα αυτού του παιχνιδιού στον κωμικό του Hôtel de Bourgogne, Jean Gracieux (1575-1634) που έγινε ο ίδιος γνωστός με το ψευδώνυμο Bruscambille. Πάντως η πρώτη γνωστή αναφορά του παιχνιδιού γίνεται από την Académie universelle des jeux, στο Παρίσι το 1725. Στο ελληνοχριστιανικό βιβλίο 52 Δαίμονες της Χαρτοπαιξίας το σκαμπίλι καταλαμβάνει την 6η θέση στα «κακά» παιχνίδια (!) 

Το παιχνίδι αυτό, το έπαιζαν είτε δύο παίχτες μεταξύ τους είτε τέσσερις παίχτες σε δύο ομάδες (ο πρώτος με τον τρίτο και ο δεύτερος με τον τέταρτο). Στην οικογένεια, αντί για σκαμπίλι, έλεγαν «να παίξουμε τον τρίο». Έπαιζαν ομάδες, και όποτε δεν υπήρχε τέταρτος, αυτός που ήταν «μόνος του» έπρεπε να κοιτάει τα χαρτιά του υποτιθέμενου ζευγαριού του («του στραβού» το έλεγαν). Και, φυσικά, το χτύπημα του τραπουλόχαρτου στο τραπέζι ήταν σήμα κατατεθέν του συγκεκριμένου παιχνιδιού (οι μητέρες παραπονιόντουσαν στους άντρες: «λίγο πιο σιγά... μην χτυπάτε το χέρι σας στο τραπέζι, κοιμούνται τα παιδιά... θα ξυπνήσουν...») 

Θεωρητικά, το σκαμπίλι, μπορεί να παιχτεί και με τρεις παίκτες αν αφαιρεθούν τα τέσσερα εξάρια. Ενώ, το αμερικάνικοσλαπτζάκ (Slapjack) είναι μια σχετική «έκδοση» του σκαμπιλιού για παιδιά, με τράπουλα, όμως, 52 χαρτιών και με την δυνατότητα να μπορούν να το παίξουν μέχρι 10 (!) παίκτες. Αρκετά παιχνίδια μοιάζουν με τις αρχές του σκαμπιλιού. Ο Μήτσος μου γράφει: «Ενθυμούμαι ότι το παιχνίδι μπουρλότο, που μου έμαθαν στο Λιτόχωρο, ήταν πολύ κοντινό του "Tρίου". To μπουρλότ ή μπουρλότο –λέγεται και πιλόττα στους Κυπρίους– από το γαλλικό Belote μοιάζει πολύ με το σκαμπίλι. Σε διάφορα μέρη της Βόρειας Ελλάδας παίζεται η παραλλαγή του, η λεγόμενη Βίδα.»

Για την μεταφορά: mix_09.2015